«Μην αγαπάς αυτό που είσαι, αλλά αυτό που μπορείς να γίνεις» Μιγκέλ Θερβάντες, 1547-1616, Ισπανός συγγραφέας
Εξέλιξη, εξ’ ορισμού.
Τίποτα δεν μένει στάσιμο, το σώμα μας το ίδιο, το σύμπαν που μας περιβάλλει, όλα βρίσκονται σε μία δυναμική, διαρκώς μετατοπιζόμενη ισορροπία. Κάθε λεπτό που περνάει, κύτταρα πεθαίνουν και γεννιούνται, ζώα εξαφανίζονται, άστρα σβήνουν και άλλα λάμπουν για πρώτη φορά. Ο κόσμος μας είναι σε μία διαρκή κίνηση και εμείς σαν οριακά ανεπαίσθητες μονάδες αυτού του αχανούς και αεικίνητου συνόλου, βιώνουμε τον βίο που έχουμε επιλέξει ή καταλήξει, μετά από ένα πλήθος συνειδητών και ασυνείδητων επιλογών και τυχαίων αλλά επιδραστικών γεγονότων. Χρέος μας, μέσα σε αυτόν τον ρυθμό είναι να αφουγκραστούμε τις ανάγκες και τις ορέξεις μας και να πράξουμε ανάλογα εξασκώντας «τίμια» ακόμη και τα πάθη ή έστω την δραστηριότητα που μας παθιάζει. Χωρίς να είμαστε φυσικά επιζήμιοι. Παράλληλα ωθούμενοι απ’ αυτόν τον έντονο ρυθμό οφείλουμε να εξελισσόμαστε σε ότι αγαπάμε, αν και συχνά συμβαίνει εκ των ενόντων από την ίδια την τριβή που συνεπάγεται η διαρκής ενασχόληση. Οφείλουμε..! Οφείλουμε να βελτιωνόμαστε.
Οφείλουμε; Σε ποιόν και γιατί; Τα ερωτήματα αυτοφύονται απολύτως φυσικά... Οφείλουμε σε εμάς του ίδιους, ώστε να κάμπτεται η όποια δυσκολία κατα την εκπόνηση της δραστηριότητας που μας παθιάζει.
Κατά συνέπεια είναι λογικό με ευκολότερο έργο να πολλαπλασιάζονται τα επίπεδα απόλαυσης. Μετά μοιραία να μετατοπίζουμε το ενδιαφέρον μας λίγο πιο εκεί και ξανά. Και αυτό είναι κάτι που συμβαίνει από την ίδια την επανάληψη, την μητέρα της μάθησης, τον χρόνο που εν τέλει αφιερώνεις. Αποτελεί αδιαμφισβήτητο δεδομένο πως, όσο πιο πολύ δίνεσαι σε κάτι, τόσο εξελίσσεσαι και τελικά η γνώση αυτή που μετουσιώνεται σε πρόοδο τρέφει από μόνη της τον εγωισμό, συνιστά από μόνη της απόλαυση. «Είμαι ελεύθερος δύτης τρίτου επιπέδου!», θα δηλώσει κάποιος με το πτυχίο αποθηκευμένο στο κομοδίνο του και αυτό θα σημαίνει αυτόματα πως δαπάνησε χρόνο, επένδυσε σε κάτι που ερωτεύτηκε. «Ψαρεύω στα σαράντα μέτρα!» θα εκμυστηρευτεί ένας δεύτερος με συγκρατημένο στόμφο και θα τροφοδοτήσει τον εγωισμό του από την αποδοχή που θα νιώσει στα μάτια του συνομιλητή του. «Έχω 634 στίγματα στο GPS μου. Τι να μου πεις εσύ για τον Ν. Ευβοϊκό ρε κακομοίρη..;», θα κομπάσει ερειστικά κάποιος τρίτος, καμαρώνοντας για το αρχείο του, για τους πολλούς και απομονωμένους ψαρότοπους που γνωρίζει.
Το ζητούμενο όμως δεν είναι στα αλήθεια «γιατί» και «πως» προοδεύουμε× πίσω από αυτά κρύβονται σχεδόν αυταπόδεικτα οι έννοιες της επανάληψης, της τριβής, της πειθαρχίας, του πείσματος, του εγωισμού και της απόλαυσης. Το απόλυτο ζητούμενο είναι τι στα αλήθεια λογίζεται ως πρόοδος στο υποβρύχιο κυνήγι στις ημέρες μας. Και αυτό, τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και στα ευρύτερα κοινωνικά στερεότυπα, που κατά γενική ομολογία τροφοδοτούν ασυστόλως τα ατομικά. Ποιοί δηλαδή ψαροκυνηγοί είναι τελικά εξελιγμένοι και υπό πιο πρίσμα τους «ζυγίζουμε»; Ποιά είναι τα σταθμητά και ποιά τα ζητούμενα στοιχεία και υλικά της προόδου και πόση αμφισβήτηση μπορεί να παρεισφρήσει σε αυτό; Τέλος ποιά είναι η ορθότερη πορεία εξέλιξης την οποία και οφείλουμε να υιοθετήσουμε τόσο για το καλό το δικό μας, όσο και για αυτό, των γενιών που θα ακολουθήσουν. Πως εξελίσσοντας τους εαυτούς μας μπορούμε να θρέψουμε ουσιαστικά και το ίδιο το υποβρύχιο κυνήγι στο σύνολο του.
Δεινότητα.
Το πλέον προφανές σημείο που μάρτυρα την πρόοδο μας στην αλιευτική τέχνη είναι η αύξηση των επιτυχιών μας κατά τις εξορμήσεις. Αν και η αλήθεια κρύβεται πάντα πίσω από τα προφανή, ο καλός, εξελιγμένος –κατά την πεπατημένη- ψαράς είναι αυτός που καταφέρνει να συλλάβει τα θηράματα που κυνηγά με αυξημένα μάλιστα επίπεδα εξασφάλισης της επιτυχίας. Οι «φόλες» τείνουν να είναι όλο και σπανιότερο σύμπτωμα, όσο ανεβαίνουμε την εξελικτική ιεραρχία των παραγωγικών ψαροκυνηγών και ουσιαστικά έχουν την τάση να εκλείπουν. Οι αποτελεσματικοί ψαροκυνηγοί μπορούν με ευκολία να προβλέψουν με μικρά μάλιστα περιθώρια απόκλισης την έκβαση του ψαρέματος, ειδικότερα αν λαμβάνει χώρα σε κομμάτι που έχουν επισκεφθεί πολλές φορές.
Πέραν όμως αυτής της γνώσης του τόπου υπάρχουν πολλά διαφορετικά στοιχεία που καθορίζουν την αλιευτική απόδοση. Η εμπειρία, η γνώση και η εφαρμογή των τεχνικών, η άπνοια, ο εξοπλισμός -συμπεριλαμβανομένου σκάφους και ηλεκτρονικών οργάνων - η ναυτοσύνη αλλά και τέλος και το έμφυτο ταλέντο καθορίζουν εν πολλοίς την ικανότητα κάποιου στην θήρευση ψαριών. Εξαιρουμένου του ταλέντου, όλα τα υπόλοιπα είναι απόρροια δαπάνης κόπου, δουλειάς. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως ακόμη και τα απαιτούμενα υλικά αγαθά, όπως ο εξοπλισμός, το σκάφος και το βυθόμετρο, αποκτιούνται με μόχθο, με δαπάνη έργου.
Είναι επιβεβαιωμένα και απολύτως απτό. Όσο πιο πολύ επενδύεις κόπο και χρόνο, που ισοδυναμεί με χρήμα, τόσο πιο ικανός καταλήγεις να γίνεσαι στο κυνήγι των ψαριών. Μέσω των εξορμήσεων ή της εξειδικευμένης προπόνησης η ανάσα μεγαλώνει, το σώμα προσαρμόζεται στο βάθος, ο εξοπλισμός αλλάζει και σύντομα οι κάρτες μνήμης γεμίζουν με στίγματα και στιγμιότυπα με θηράματα. Δεν είναι κάτι το ξεχωριστό ή το ανέφικτο. Τουναντίον είναι φυσική συνέπεια της επανάληψης και της αφοσίωσης σύντομα να βουτάς εκεί που δυσκολευόσουν και να πιάνεις ψάρια που απλά θαύμαζες. Ειδικά αν επιλέγεις να συναναστρέφεσαι με καλύτερους σου, κυνηγούς δηλαδή που προηγούνται εξελικτικά στην ικανότητα να συλλαμβάνουν ψάρια. Το πόσο καλός θα γίνεις ή αν είσαι ο καλύτερος της φυλής μας είναι κάτι τελείως διαφορετικό, αλλά σίγουρα αν επιδείξεις πειθαρχία και επενδύσεις στη θάλασσα θα γίνεις η καλύτερη αλιευτική εκδοχή του εαυτού σου.
Πάμε πιό πάνω
Μετά από λίγο βέβαια το κυνήγι των θηραμάτων που αρχικά σε δυσκόλευαν θα χάσει από την αίγλη του και αν είσαι ρομαντικός θα μετατοπίσεις την εστίαση της προσοχής σου σε άλλα πεδία αναζητώντας και πάλι κάποια αλλαγή, κάποια εξέλιξη. Θα ασχοληθείς με τους αγώνες, θα στρέψεις το βλέμμα προς το μπλε και θα ασχοληθείς με τα πελαγίσια, θα εμβαθύνεις στις συναγρίδες ή θα αρχίσεις να περιφέρεσαι τον πλανήτη αναζητώντας τα νέα κάθε φορά θηράματα τρόπαια και τις συγκινήσεις που σου χαρίζει το κυνήγι τους. Αν πάλι σε νοιάζει η παραγωγή θα εστιάσεις στη διεύρυνση των ψαρότοπων. Θα βρεθείς να περνάς ώρες μπροστά από την οθόνη του σόναρ, σαρώνοντας ατελείωτες εκτάσεις βυθού αναζητώντας το ξέκομμα θησαυρό, που θα αυξήσει την απόδοση και θα σε κάνει καλύτερο, τουλάχιστον για την δική σου σφαίρα διανόησης. Ο όρος «καλύτερος» άλλωστε στα καθημερινά ψαρέματα επιδέχεται έντονο σχολιασμό και έχει να κάνει σε τεράστιο βαθμό με την προοπτική της προσέγγισης του ζητήματος. Τι σημαίνει «καλύτερος» και τι είναι «καλύτερο» τελικά από την σκοπιά ενός αντικειμενικού παρατηρητή. Η υψηλή αλιευτική παραγωγή ή μήπως η εγκράτεια, ως συνειδητή επιλογή;
Πνευματική πρόοδος.
Ο καλύτερος ψαροκυνηγός δεν είναι πάντα ο παραγωγικότερος. Τουλάχιστον δεν θα έπρεπε να λογίζεται έτσι. Η παραγωγική άλλωστε σύγκριση έχει ουσιαστική θέση μόνο στην επίσημη αγωνιστική διαδικασία, όπου ο τόπος και ο χρόνος είναι συγκεκριμένος. Σ’ εκείνα τα πλαίσια, όχι μόνο έχει νόημα, αλλά είναι και το απόλυτο ζητούμενο. Το αγωνιστικό υπ. κυνήγι αναγκάζει σε δραστική εξέλιξη τον ασκούμενο σε όλα τα πεδία που επηρεάζουν τη συστηματική σύλληψη θηραμάτων. Παράλληλα ευνοεί την εξέλιξη του ίδιου του ψαροτούφεκο, τόσο στο γνωσιακό εύρος όσο και στην διαμόρφωση της εικόνας του έναντι των υπόλοιπων κοινωνικών ομάδων.
Από εκεί και πέρα ο όγκος της ψαριάς και η σύγκριση της σε όποια άλλη άτυπη ανταγωνιστική διέξοδο επιλέγουν κάποιοι ανομολόγητα να ασκούνται, προσομοιάζεται με την μέτρηση του αναπαραγωγικού μορίου και κατ’ επέκταση του εγωιστικού μεγέθους. Φυσικά δεν συζητώ για όσους ψαρεύουν βιοποριστικά καθώς εκεί τα ψάρια είναι χρήματα άρα και επιβίωση (ή ευμάρεια) κατά συνέπεια είναι το μόνο ζητούμενο. Τη θέση μου για το θέμα της μαναβικής την έχω εκφράσει ανοιχτά και απλά θα επαναλάβω πως η πολιτεία εγκληματεί που δεν προβλέπει την επαγγελματική υποβρύχια αλιεία με άδειες και φορολογία εξωθώντας τους επιλεκτικότερους επαγγελματίες της θάλασσα σε κρυφτό -κυνηγητό με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και την ίδια τους την συνείδηση. Δεν είμαι άλλωστε εδώ για να υποδείξω σε κάποιον πως να ζήσει... Επιπροσθέτως θα προτιμώ πάντα τα ψάρια να πεθαίνουν επιλεκτικά, μέρα, με το όπλο, παρά εγκληματικά ανεξέλεγκτα με τράτες δίκτυα, παραγάδια και δυναμίτες.
Για όλους τους υπόλοιπους ο πιο εξελιγμένος υποβρύχιος κυνηγός, ο «καλύτερος» είναι τελικά αυτός που επιστρέφει κάθε φορά υγιής και ακέραιος σπίτι του, αναζωογονημένος ψυχικά και διανοητικά. Τα ψάρια δεν θα πρέπει να είναι ποτέ το απόλυτο ζητούμενο, όπως ούτε η αυτοπροβολή μέσω αυτών. Το ζητούμενο θα πρέπει να είναι η αγαλλίαση και η ψυχική ανάταση που χαρίζει αυτή καθεαυτή η επαφή με τη θάλασσα. Οι υπέροχες ορμονικές αλληλουχίες στις οποίες υποβάλλεται το σώμα μας κατά την κατάδυση. Η θέα των θηραμάτων και η προσπάθεια να τα φτάσουμε. Και τέλος όταν όλα γίνουν σωστά, η νιρβάνα που συνεπάγεται μία καίρια βολή.
Όλα όμως, τα κάνουμε για να γυρίσουμε πάντα στο σπίτι, σε αυτούς που αγαπάμε με μία δύο καλές ιστορίες και αν ενίοτε τα φέρει βολικά κάτι νόστιμο και φρέσκο. Είμαστε ερασιτέχνες. Και είμαστε, όχι γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς, απλά γιατί δεν θέλουμε. Δεν είναι κατάσταση, αλλά επιλογή. Αν σκοπεύαμε αποκλειστικά στα ψάρια θα πηγαίναμε να τ’ αγοράσουμε, το οποίο θα αποδεικνυόταν συχνά οικονομικότερο και πάντα ασύγκριτα πιο ξεκούραστο. Είμαστε ερασιτέχνες και έχουμε δεκτεί τις αποτυχίες και τα πενιχρά αλιευτικά αποτελέσματα ως μέρος του παιχνιδιού. Επιμένουμε, γιατί αγαπάμε τη διαδικασία εξίσου ίσως και περισσότερο από τον υποτιθέμενο σκοπό. Το ταξίδι, την παρέα, τις ατάκες. Το ντύσιμο, το όπλισμα τις βουτιές. Την ίδια την κούραση... Αυτή που στο τέλος της ημέρας σε κάνει να εκτιμάς όσο τίποτα ένα απλό ζεστό μπάνιο και ένα πιάτο φαί.
Δυστυχώς ή ευτυχώς κατά την ταπεινή μου γνώμη εξελιγμένος πλέον νοείται ο ψαροκυνηγός που απολαμβάνει την ευτυχία της ίδιας της εξόρμησης και έχει ως αυτοσκοπό του την επαφή με την φύση. Την επαφή με την θάλασσα και τα πλάσματα της. Εξελιγμένος θα είναι πάντα αυτός που έχει ανακαλύψει το κρυμμένο νόημα σε κάθε έκφανση της ζωή του, όμοια και στο υποβρύχιο κυνήγι. Αυτός, που μπορεί να καταλάβει γιατί είναι τόσο, μα τόσο εθιστικό... Η επαφή με το νερό και το φυσικό περιβάλλον είναι διαδικασίες από τις οποίες το ανθρώπινο σώμα είναι σχεδιασμένο να πριμοδοτείται με χημικές ενώσεις χαράς. Αντίστοιχες με αυτές που ακολουθούν τη σωματική άσκηση, και την ολοκλήρωση ενός έργου, σκοπού. Δεν είναι τίποτα το μεταφυσικό ή το ανεξήγητο. Είμαστε φυσικά όντα και η γλυκιά κατάρα της νοϋμοσύνης και της συνείδησης μας απέκοψε από τον πραγματικό κόσμο που ανήκαμε εξελικτικά και μας καταδίκασε στην πάλη της σύγχρονης ζωής περιστοιχισμένους από τσιμέντο και ατσάλι. Το ψαροτούφεκο μας στέλνει πίσω στις ρίζες μας «χαϊδολογώντας» το κοιμισμένο ζώο μέσα μας, την ίδια μας την φύση. Σε κάθε πεδιλιά, σε κάθε βουτιά σε κάθε εξίσωση. Από μόνο του είναι πέραν του δέοντος αρκετό. Είναι αιτία για εθισμό και έρωτα. Και η απώτερη εξέλιξη μας σαν ψαροκυνηγοί είναι αυτή ακριβώς η ενσυναίσθηση της ευτυχίας που συνεπάγεται η δραστηριότητα. Η ενδόμυχη ισχυροποίηση της θέση πως όλα αυτά συμβαίνουν για να νιώθουμε καλά εμείς, ωμά και ατόφια, όντας ένα με την φύση. Την ίδια μας την φύση.
Παράλληλα δεν πρέπει ποτέ να λησμονούμε ότι καταπιανόμαστε με κάτι που δυνητικά μπορεί να αποβεί μοιραίο, κατά συνέπεια πρέπει περισσότερο και πάνω απ’ όλα να σκοπεύουμε να γυρίσουμε στο σπίτι. Η σύλληψη ψαριών τρόπαιων, άλλωστε και οι βουτιές τύπου Σιδέρη ή Γιάνκου για τον ερασιτέχνη προσομοιάζονται με την περίπτωση που κάποιος μη αθλητής πηγαίνει για ποδόσφαιρο τους συναδέλφους από την δουλειά και θέλει να παίξει σαν τον Ronaldo... To ότι το πιστεύει πως μπορεί, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως στο τέλος θα το καταφέρει. Και αναλογικά στον δικό μας κόσμο, αν τελικά το κάνει δεν κινδυνεύει από ρήξη συνδέσμου, αλλά από υποξία, πνευμονικό οίδημα και θάνατο ή για να μην γίνομαι τόσο μακάβριος, απλά νόσο...
Η θάλασσα θέλει αγάπη, συνειδητότητα και υπομονή. Τα υπόλοιπα όπως προείπαμε είναι ζήτημα χρόνου. Η αγάπη όμως για την δραστηριότητα, τον εαυτό μας και τους γύρω μας είναι μία εκ των προϋποθέσεων.
Εξελικτικά στάδια και ολοκλήρωση.
Για να φτάσει κανείς στο σημείο να έχει την δυνατότητα να πιάνει ψάρια σε κάθε εξόρμηση θα πρέπει πρώτα να τρέφει δέος για την θάλασσα και τα πλάσματα της και αυτοσεβασμό. Όμοια σεβασμό και αγάπη για το ίδιο το ψάρεμα σε κάθε του στάδιο ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Στην συνέχεια εμπίπτει σε μια λογική «βημάτων» αλιευτικής προόδου. Στις πρώτες του εξορμήσεις θα βρεθεί να διαμαρτύρεται γιατί δεν βλέπει ψάρια. Αφού συμπληρώσει ένα κύκλο επισκέψεων σε ψαρότοπους που δεν θέλει πλέον να πλησιάσει ξανά, θα αρχίσει να βλέπει ψάρια, αλλά να δυσκολεύεται να τα προσεγγίσει. Το πρόβλημα αυτό θα γίνεται όλο και πιο βατό, ώσπου κάποια στιγμή θα αρχίσει να καταφέρνει να βάζει τα ψάρια στα όρια βολής του όπλου του. Μετά από αυτό θα ξεκινήσει να βάλει εναντίον τους. Οι πρώτες βολές θα είναι νευρικές και απότομες. Συν το χρόνω θα αποκτήσει την δέουσα χαλάρωση και μετά από ένα ικανοποιητικό πλήθος βολών θα έχει αποκωδικοποιήσει πλήρως τα δυναμικά χαρακτηριστικά του όπλου του αλλά και τις δικές του δεξιότητες. Σύντομα τα θηράματα του θα είναι όλα κτυπημένα στο κεφάλι ή στην σπονδυλική στήλη και πολύ συχνά δεν θα χρήζουν ευθανασίας. Κάπου εκεί θα αρχίσει να εντείνεται η ανάγκη του για επιβεβαίωση. Θα διψά να επικοινωνήσει την ικανότητα με τους πολλούς. Θα βιντεοσκοπήσει τις βουτιές του, θα τις αναρτήσει, θα ψάξει για θαυμαστές και χορηγούς και θα το επαναλάβει όσες φορές χρειαστεί μέχρι να συνειδητοποιήσει την ματαιότητα του όλου εγχειρήματος και την μετατοπισμένη αξία× αυτήν που κρύβεται κάτω από τα προφανή. Αν φυσικά η οξύνοια και η καλλιέργεια του, του επιτρέψουν ποτέ...
Στη θάλασσα πηγαίνουμε για να ευχαριστηθούμε εμείς, η συντροφιά μας και μόνο. Το ψαροτούφεκο από την φύση του έχει μια εσωστρέφεια, μας εξωθεί άλλωστε σε μία άτυπη μάχη με το σώμα μας, τα όρια του, την δίψα του για οξυγόνο και την κανονικότητα που νιώθει στον κόσμο της βαρύτητας. Είναι λογικό να τροφοδοτούμε τον εγωισμό μας από τα υποθαλάσσια κατορθώματα μας για μία περίοδο. Είναι πρώιμο εξελικτικό κομμάτι της ίδιας μας της υποθαλάσσιας οντότητας που αποζητά την αναγνώριση από το κλαν, την αποδοχή από τους ομοίους μας. Τον σεβασμό της κοινότητας στην οποία ανήκουμε. Του εγωισμού μας που σηκώνει σημαία και λέει απερίφραστα: «και εγώ μπορώ, δες με, θαύμασε με». Αλλά ευτυχώς ή δυστυχώς είμαστε πολλά περισσότερα απ’ αυτό ή έστω μπορούμε να γίνουμε.
Ο ικανός άλλωστε αρκείται στα λίγα και εκλεκτά, αυτά που έχει πραγματική ανάγκη και δεν αποζητά την επιβεβαίωση κάποιου άλλου μέσα από άψυχες συσκευές και εφήμερες επινοήσεις αποδοχής. Εξάλλου ακόμη και στην περίπτωση που όντως όλα αυτά συμβούν και μια φωτογραφία κάποιου με θηράματα χαίρει τιτάνιας αποδοχής στα μέσα δικτύωσης, αυτό τι σημαίνει για την ουσία του; Για την ίδια του την προσωπικότητα; Πως λογίζει άραγε τον εαυτό του μετά; Πως πιστεύει ότι εξελίχθηκε; Ή τέλος πάντων τι προτιμά; Δεν είναι φυσικά σε καμία περίπτωση κατακριτέο και σίγουρα η αποδοχή και τα αισθητικά κριτήρια του συνόλου είναι πάντα αξιοσέβαστα και απολύτως κολακευτικά, αλλά εδώ μιλάμε για εξέλιξη. Και ο πραγματικά εξελιγμένος κυνηγός είναι πρωτίστως εξελιγμένη προσωπικότητα με ισορροπημένο ψυχισμό και σαφή επίγνωση της ιδανικής εκδοχής του εαυτού του που θέλει να προσεγγίσει.
Το ψαροτούφεκο είναι μία διαδικασία αυτοβελτίωσης, ένα μονοπάτι προσωπικής προόδου, αν φυσικά μπορείς να ξεχωρίσεις αυτή του την πτυχή και είσαι σε θέση να το διαβείς. Ουσιαστικά, πάντα έχει να κάνει με την ικανότητα κάποιου να εστιάζει στην απώτερη αξία και σε αυτό που τελικά προτιμά να γίνει. Αυτό που επιθυμεί να ζήσει× τις επιδοκιμασίες ή ατόφια την ορμονική πληρότητα αυτού που γνωρίζει τις δυνάμεις του και οριοθετεί από επιλογή τον εαυτό του. Το ντεκ στρωμένο με ψάρια ή ένα και μόνο όμορφο ψάρι χειρουργικά χτυπημένο στον εγκέφαλο. Τον πιτσιρικά σου να κολυμπάει πλάι σου, μετά από χρόνια σε μία θάλασσα με ψάρια, ή να αγοράζει από το σούπερ μάρκετ υβρίδια ιχθυοκαλλιέργειας ποτισμένα με αντιβιώσεις. Σίγουρα δεν μπορείς να σκοτώσεις όλα τα ψάρια του κόσμου, αλλά αλήθεια θες να είσαι αυτός που το προσπάθησε και απέτυχε ή αυτός που ένιωσε τον κορεσμό και αρκέστηκε στην ευτυχία της στιγμής. Στην απλότητα της μετριοφροσύνης και την εσωτερική πληρότητα.
Στο τέλος της ημέρας είναι τι θες να γίνεις, πως να ορίσεις τον κόσμο σου και κατά ποια έννοια προτιμάς να επηρεάσεις τους γύρω σου. Οι αποστάσεις, η όποια ηθική, το ίδιο το καλό και το κακό είναι έννοιες αμφιμονοσήμαντες. Λέξεις με νόημα που κτίζεται, «μπολιάζεται» ή ερμηνεύεται κατά το δοκούν και την προοπτική του καθενός. Αυτό που μετράει είναι αφού τελειώσουν όλα και γυρίσεις από την κάθε εξόρμηση, μόνος πριν κοιμηθείς εκεί που τα ζυγίζεις στο δικό σου συνειδησιακό «καντάρι» πως θες να σταθμίσεις τελικά την δική σου πρόοδο και πόσο ανάλαφρη είναι η ύπαρξη σου ή πόσες τύψεις δυστυχώς αναδύονται.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό πόσο στα αλήθεια βαθιά στην συνείδηση σου μπορείς να καταδυθείς και με τι κόστος σε τύψεις; Τι θες να είσαι ή να γίνεις; Αυτός που σκοτώνει πολλά περισσότερα απ’ όσα πραγματικά του αναλογούν ή αυτός που αρκείται σε πολύ λιγότερα των αντικειμενικών ικανοτήτων του, επιδεικνύοντας την μεγαλύτερη ικανότητα όλων, την αρετή της εγκράτειας. Να άγεσαι και να φέρεσαι μέσω της ψηφιακής σου ταυτότητας κάνοντας τα πάντα βορά του εγωισμού σου ή να τιμάς το οικοσύστημα, αντλώντας απόλαυση από την κάθε στιγμή της εξόρμησης, ανεξαρτήτως μάλιστα έκβασης; Να πετάς τα μπουκάλια και τις σακούλες στη θάλασσα ή κάθε φορά που τελειώνεις να κουβαλάς τα απορρίμματα των υπολοίπων; Άλλωστε το ηλεκτρονικό σου αποτύπωμα, η ίδια σου η οντότητα ως ψαροκυνηγος επηρεάζει συχνά σημαντικά την εξέλιξη και των υπολοίπων. Επομένως δεν είναι πάντα μόνο δικό σου ζήτημα το πως φέρεσαι ή το τι είδους άνθρωπος είσαι, δεδομένου πως είσαι ένας από εμάς.
Πράξεις και αντίκτυπος.
Κάθε πράξη μας, κάθε μας κίνηση έχει επίπτωση στο «σώμα», στην ετυμολογική εντύπωση του υποβρύχιου κυνηγιού σε μυημένους και αμύητους. Η ίδια μας η εξέλιξη επηρεάζει την εξέλιξη άλλων. Μαζικά, αν είμαστε γνωστοί και αποδεκτοί, περιορισμένη στα πλαίσια του διαπροσωπικού μας κύκλου επαφών αν είμαστε λιγότερο διάσημοι. Ωστόσο, η πορεία μας στο χρόνο και η ίδια μας η εξέλιξη επηρεάζει το ίδιο το ψαροτούφεκο στην ολότητα του, καθώς είμαστε ζωντανοί πρεσβευτές του και ταυτόχρονα οι πρωτοπόροι εξ’ υμών διευρύνουν την ίδια την έκταση της ενασχόλησης. Το χρέος μας όμως είναι μεγάλο. Μια ανάρτηση με μία ψαριά - κηδεία με σχολιασμό που προδίδει ταχύτατη μάλιστα επιτέλεση δεν προάγει κανέναν απολύτως. Αντίθετα καταφέρει ένα καίριο πλήγμα στην έννοια του υποβρύχιου κυνηγιού. Καθώς «υποβρύχιο κυνήγι» σαν έννοια είναι τα πάντα... Αυτά που λέμε, αυτά που σκεφτόμαστε, αυτά που εννοούμε, αυτά που δεν εννοούμε, αυτά που δηλώνουμε δημόσια, αλλά και όσα συνειρμικά σκέφτονται και νιώθουν όλοι εκείνοι που αντικρίζουν οτιδήποτε σχετίζεται με το υποβρύχιο κυνήγι. Από το εξώφυλλο του περιοδικού μας, έως το τελευταίο αναρτημένο βίντεο× ή την φωτογραφία του φίλου μου με τα πέντε μαύρα και την λεζάντα «σε μισή ωρίτσα, στα κοντινά». Ξέρω... Να τον χαίρομαι!
Οι συνειρμοί είναι ξεκάθαροι και δεν προάγουν την εξέλιξη κανενός. Η αντανακλαστική σκέψη στον περαστικό που είδε φως και δεν θα μπει είναι: «το ψαροτούφεκο είναι εύκολο και αυτοί αδίστακτοι φονιάδες». Και αυτό προστίθεται στην ούτως ή άλλως διαστρεβλωμένη εικόνα της ενασχόλησης μας. Αναρωτιέμαι και εγώ ο ίδιος πόσες φορές στο παρελθόν έχει χρειαστεί να εξηγήσω πως δεν καταδύομαι με αναπνευστική συσκευή, δεν βουτάω νύχτα και δεν σκοτώνω όλη την «αβοήθητη» θάλασσα. Πάντα σε ανθρώπους που καλοπροαίρετα με ρωτούν με τι ασχολούμαι...
Αντίστοιχα δεν ευνοεί την εξέλιξη μας σαν σύνολο αν ο δημόσιος λόγος μας είναι φρικτός, γεμάτος ορθογραφικά λάθη, ατελείωτα κεφαλαία, σκόρπιες βωμολοχίες και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς ακόμη για τα θηράματα μας. Στις μεταξύ μας έριδες δεν θα επεκταθώ... Σύμφωνοι, τα ψάρια που κυνηγάμε δεν τα λυπόμαστε, αλλά σε κάθε περίπτωση τα σεβόμαστε πρωτίστως, γιατί δίνουν νόημα στην ίδια μας την θαλάσσια ενασχόληση και δευτερευόντως γιατί είναι κομμάτι του οικοσυστήματος που τόσο αγαπάμε. Τέλος αν όλα πάνε καλά σε μία εξόρμηση μας, τα ψάρια που πιάσαμε θα καταναλωθούν και θα αποδομηθούν σε θρεπτικά συστατικά που θα τροφοδοτήσουν το ίδιο μας το σώμα, κλείνοντας έτσι έναν τέλειο κύκλο.
Ο εξελιγμένος ψαροκυνηγός εκτός από το να πιάνει ψάρια, κυρίως ξέρει να τα σέβεται όπως και τον ίδιο του τον εαυτό και το άθλημα που ασκεί και αυτό το αποδεικνύει σε κάθε πράξη του, επηρεάζοντας θετικά τους γύρω του, προάγοντας συνεχώς την δραστηριότητα. Ο εξελιγμένος ψαροκυνηγός, είναι πρωτίστως εξελιγμένος άνθρωπος, με καλλιέργεια και παιδεία και μπορεί να σέβεται τους νόμους ακόμη και αν διαφωνεί μαζί τους, να έχει ευδιάκριτο ηθικό πλαίσιο και να αγαπά το οικοσύστημα και το ταξίδι του υποβρύχιου κυνηγιού περισσότερο από τον προορισμό, τη σύλληψη δηλαδή του ψαριού. Και η εξέλιξη του καθένα από εμάς μπορεί να είναι σε μεγάλο βαθμό προσωπική υπόθεση, αλλά η απουσία της επιφέρει τεράστιο πλήγμα στην ίδια την δραστηριότητα. Την εξωθεί σε ολίσθηση και περιορισμούς ενώ δίνει απολύτως λογικές λαβές στους περισσότερο απαισιόδοξους να μιλούν για ένα αφόρητο μέλλον όπου το ψαροτούφεκο θα έχει απαγορευτεί ολοκληρωτικά.
Η κατάληξη.
Το ζητούμενο δεν είναι πάντα το παρόν και αυτό είναι ένα ατόπημα στο όποια εμπίπτουν συχνά, αρκετοί άνθρωποι. Η εστίαση μας οφείλει να μετατοπίζεται μερικά χρόνια μπροστά και το ποσοστό της πραγματικής μας εξέλιξης τόσο σαν άνθρωποι όσο και σαν ψαροκυνηγοί έχει να κάνει σε τεράστιο βαθμό με το πόσο πολύ συνυπολογίζουμε τον μελλοντικό αντίκτυπο των ενεργειών μας. Η θάλασσα είναι τεράστια και πρακτικά φαντάζει αστείρευτη, τόσο που όντως – όπως λένε αρκετοί επαγγελματίες - τα ψάρια να μην τελειώσουν ποτέ. Αλλά αν αυτά καταφύγουν στα πάρα πολύ βαθιά, πόσο εύκολο είναι για τον άνθρωπο να επισκέπτεται εκείνες τις ζώνες.
Αναλογιστείτε πως πριν δέκα χρόνια οι «μανάβηδες» δραστηριοποιούνταν στη ζώνη των 30 με 40 μέτρων, ενώ τώρα αυτά θεωρούνται τα ρηχά τους... Το βάθος δεν μπορεί να αυξάνει επ’ αόριστον όχι τόσο λόγω του όποιου απνεϊστικού περιορισμού, όσο κυρίως της καταδυτικής φυσιολογίας. Η νόσος των δυτών καραδοκεί και δεν είναι καθόλου τυχαίο πως οι περισσότεροι εγχώριοι και ανά τον κόσμο βαθύτες έχουν περάσει χρόνο στον θάλαμο. Χρεώστε με ως κινδυνολόγο, αλλά κατ’ εμέ το μοιραίο δεν αργεί και μακάρι να βγω ψεύτης. Πέραν τούτου έχουμε πλήρη άγνοια για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις που έχει στην υγεία το τόσο βαθύ ψαροτούφεκο με τέτοια μάλιστα συχνότητα... Επομένως νομοτελειακά οδηγούμαστε σε ένα αδιέξοδο.
Παράλληλα η ομολογουμένως άσχημη έξωθεν εικόνα του υποβρύχιου κυνηγού και η πίεση από τις υποτιθέμενες οικολογικές οργανώσεις, κερδοσκοπικού ενδιαφέροντος και του περιβαλλοντικα ευαισθητοποιημένους του καναπέ εξωθεί τα τεκταινόμενα σε απαγορεύσεις και περιορισμούς. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα γίνεται λόγος για «πάρκα», περιορισμούς και νομικές τροποποιήσεις που πλήττουν τον ερασιτέχνη, αφήνοντας την θάλασσα των παιδιών μας στην ασυδοσία του τρατιέρη και του δυναμιτιστή. Ταυτόχρονα δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ικανοί ψαροκυνηγοί εξακολουθούν να επιδεικνύουν επικές ψαριές. Κάποιος θα βιαστεί και θα απαντήσει «μα είναι μανάβηδες...» προσπαθώντας να εκκενώσει τόσο το ατόπημα της πράξης όσο και της δημοσίευσης του στιγμιότυπου...
Ακόμη και αυτό να συμβαίνει, δεν έχω ποτέ μου αντικρίσει υλοτόμους, τρατιέρηδες ή έστω λαθροθήρες να «ανεβάζουν» συστηματικά και χωρίς καμία συστολή, τα αποτελέσματα της επαγγελματικής τους δραστηριοποίησης. Επιπροσθέτως, το ότι είναι κάποιος «μανάβης» δεν εντάσσεται σε διαφορετική κατηγορία ανθρώπων της θάλασσας, σίγουρα όχι για το ευρύ κοινό. Για τον άσχετο πολιτικό και για τον λιμενικό εξακολουθεί να και μάλιστα δικαίως να είναι ψαροκυνηγός και μάλιστα ικανός, όπως και για εμένα. Το ζήτημα είναι με τη ψυχή και πίσω από ποιες σκέψεις εξακολουθεί να οπλίζει τους πολέμιους μας με τέτοια ντοκουμέντα;
Αν λοιπόν σκεφτεί κανείς με γνώμονα το κοινό αλλά και το ατομικό καλό σε βάθος χρόνου, θα καταλάβει πως ο δρόμος της εξέλιξης είναι απλός και ξεκάθαρος. Απαιτεί αγάπη για τη θάλασσα και τα πλάσματα της. Απαιτεί πειθαρχία, εγκράτεια και αυτοεκτίμηση. Απαιτεί να παίρνεις τους ρύπους και όχι τους φυσικούς πόρους και να νοιάζεσαι για το αύριο όχι μόνο το προσωρινό. Να χαίρεσαι την κάθε στιγμή και αποκωδικοποιείς το κρυμμένο νόημα. Επιβάλλει κουλτούρα και καλλιέργεια και συνέπεια θέσης και πράξης. Ταύτιση της επίσημης εικόνας μας με τις ενέργειες μας ακόμη και όταν δεν μας κοιτά κανείς. Και τέλος ομοψυχία. Αν κυνηγάς με την ανάσα κρατημένη, μέρα, ακόμη και αν είσαι ο πλέον ελεεινός, στυγνός και αδυσώπητος «μανάβης» είσαι αδελφός μας.
Μπορεί να διαφωνήσουμε, να χρειαστεί να σε νουθετήσουμε, ή ακόμη και σημειακά να έρθουμε σε ρήξη αλλά θα είσαι πάντα κομμάτι της οικογένεια μας. Μπορεί όχι το μέλος της που μας κάνει υπερήφανους πάντα, αλλά σίγουρα ένας από εμάς. Η πραγματική άλλωστε εξέλιξη στην ανθρώπινη διανόηση είναι αυτή που επιτρέπει στο άτομο να μπορεί να συγχωρεί αφουγκραζόμενο τους μηχανισμούς που ώθησαν κάποιον στις εσφαλμένες πράξεις που επέλεξε να πράξει. Ο θυμός και η βία, οι εντάσεις, οι αφορισμοί και οι υπερβολές είναι ίδιον των πρωτόγονων και ακαλλιέργητων. Η ίδια η προσωπική πρόοδος και εξέλιξη εξάλλου είναι ένα δύσβατο και σχοινοτενές μονοπάτι που οριοθετείται πρακτικά μόνο από τον δικό μας χρόνο πάνω σε τούτη τη γη. Θέλει δουλειά πολύ για να γυρίσει ο ήλιος, αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε όλοι μας. Ενωμένοι. Ένα βήμα την φορά. Ένα ψάρι λιγότερο, μία βωμολοχία μείον, μία σακούλα, μία γόπα, ένα πλαστικό μπουκάλι πίσω στον κάδο, μακριά από τη θάλασσα μας..
Αξίζει να απολαμβάνουμε συνειδητοί και ισορροπημένοι την ζωή και το υπ. ψάρεμα που βοηθά τόσο μα τόσο πολύ στην πρόοδο μας σαν άνθρωποι. Αξίζει για εμάς και το μέλλον αυτόν που θα το συνεχίσουν. Αξίζει.