Ναι καλά καταλάβατε, αναφέρομαι στις στήρες και τις σφυρίδες. Εάν αυτό το κείμενο είχε γραφτεί πριν από 20 χρόνια θα μπορούσε να έχει εύκολα τον εξής τίτλο: Στήρα και Σφυρίδα - 2 θηράματα του καλοκαιριού. Ωστόσο οι εποχές άλλαξαν και κάτι τέτοιο δεν ισχύει στις ημέρες μας, αφού η γνώση γύρω από την ελεύθερη κατάδυση, σε συνδυασμό με τα σχολεία και τον υπερσύγχρονο εξοπλισμό επιτρέπουν στον ψαροκυνηγό να βουτάει βαθιά όλο το χρόνο. Η διαφορά λοιπόν στο κυνήγι τους κατά την καλοκαιρινή περίοδο, αφού παίρνουμε σαν δεδομένο ότι πλέον μπορούμε να πιάνουμε στήρες και σφυρίδες όλο το χρόνο, έγκειται στη διαφορετική συμπεριφορά που παρουσιάζουν αυτά τα ψάρια όταν τα νερά είναι ζεστά. Από Ιούνιο δηλαδή μέχρι περίπου και τέλος Οκτώβρη.
Στήρα
Η στήρα είναι πρώτη ξαδέρφη του ροφού και της πίγκας και δεύτερη της σφυρίδας, αν και με αυτή θα τη βρούμε να κάνει συχνότερη παρέα λόγω της κοινής τους αδυναμίας να συχνάζουν σε βυθούς που συνδυάζουν λάσπη και πέτρα. Σε κομμάτια που έχει σφυρίδες έχει σίγουρα και στήρες. Τα νεαρότερα άτομα του είδους έχουν οριζόντιες καφέ ρίγες και όσο μεγαλώνουν αποκτούν ένα κίτρινο μπάλωμα στα πλευρά. Τα συνηθέστερα μεγέθη στο ψαροντούφεκο είναι από 1,5 -2 κιλά και όσο ανεβαίνουμε βορειότερα τα μεγέθη μεγαλώνουν αισθητά. Το μεγαλύτερο καταγεγραμμένο ψάρι είναι μια στήρα 8,5 κιλά που έχει πιαστεί στη Λήμνο. Είναι ένα ψάρι περίεργο και επιθετικό από τη φύση του, ένας προικισμένος κυνηγός και τρέφεται με μικρόψαρα όπως είναι η αθερίνα και η τσέρουλα, όπως επίσης και με μαλάκια.
Τόποι που συχνάζει
Τη στήρα τη συναντάμε σχεδόν παντού, είναι μακράν το πολυπληθέστερο μαυρόψαρο. Κάβοι, ξέρες, ανοιχτωσιές, γκρεμοί… Είναι ψάρι που του αρέσουν τα βαθιά νερά, αλλά ο επιθετικός της χαρακτήρας συχνά πυκνά την οδηγεί και στα ρηχότερα. Έχουν πιαστεί σοβαρά ψάρια και σε λίγα μόνο μέτρα νερό, αυτό όμως είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. Πολύ δυνατοί ψαρότοποι είναι όλη η βόρεια Ελλάδα, που κρατάει ακόμα πολύ μεγάλα ψάρια. Χαλκιδική, βόρειο Αιγαίο, βόρειες Σποράδες κτλ.. Για τους Αθηναίους ο Σαρωνικός είναι αυτό που λέμε κλασσικός στηρότοπος, αλλά πλέον με αισθητά μικρότερα μεγέθη.
Σφυρίδα
Η σφυρίδα είναι μέλος της οικογένειας των σερανίδων, έχει πιο στρογγυλεμένο προφίλ από αυτό της στήρας και γκρίζο χρώμα με τις χαρακτηριστικές κάθετες ρίγες. Μπορεί να φτάσει μέχρι και 1,5 μέτρο μήκος και πενήντα κιλά βάρος, ωστόσο στο ψαροντούφεκο σπάνια θα πιαστούν μεγαλύτερα από 16 -17 κιλά. Είναι ψάρι δυναμικό, αεικίνητο, περίεργο, καχύποπτο, νευρικό και με εκρηκτικές αντιδράσεις. Γενικά θα λέγαμε ότι είναι το πιο απρόβλεπτο ψάρι της Μεσογείου, τρελόψαρο με όλη τη σημασία της λέξης. Τρέφεται με ψάρια, μαλάκια και μικρά οστρακόδερμα. Πολλές φορές θα βρούμε τη σφυρίδα να κυνηγάει ακόμα και πολλά μέτρα πάνω από τον πυθμένα.
Τόποι που συχνάζει
Αγαπημένοι βιότοποι της σφυρίδας είναι οι αμμώδεις ισοβαθείς βυθοί, που αποτελούνται από διάσπαρτα μονόπετρα, πλάκες, φρύδια χαμηλού προφίλ συνδυασμένα με εκτάσεις ποσειδωνίας. Ειδικά όταν η άμμος εμπεριέχει άργιλο, ένα συστατικό που τη βοηθάει στην κατασκευή θαλαμιών και στην εύκολη διατήρηση της θολούρας μέσα στην τρύπα. Της αρέσουν τα βαθιά νερά και σπάνια θα τη συναντήσουμε, ιδιαίτερα τα μεγάλα άτομα του είδους, πιο ρηχά από τα 20 μέτρα. Εκεί θα τη βρούμε να καρτερεύει πάνω στην άμμο σαν φάντασμα σε τέλεια παραλλαγή. Οι σφυρίδες προσελκύουν δίπλα τους μικρόψαρα, αλλά συνυπάρχουν και με αρκετά είδη ψαριών, όπως ροφούς, στήρες, σαργούς, σηκιούς και με πολλά μάλιστα από αυτά μοιράζονται κάποιες φορές και τα ίδια θαλάμια.
Όταν δείτε σε ένα τόπο σφυρίδες είναι μαθηματικά βέβαιο ότι υπάρχουν και στήρες χωρίς όμως να ισχύει και το αντίθετο. Μεγαλύτερες παρουσίες σε σφυρίδες έχουμε στο Σαρωνικό, στον Αργολικό, στον Παγασιτικό, στην Στερεά Ελλάδα και στην Πελοπόννησο. Από εκεί και πέρα η παρουσία της αραιώνει πολύ και τη συναντάμε κατά τόπους. Για παράδειγμα στις Κυκλάδες για πολλά χρόνια υπήρχε η πεποίθηση ότι δεν υπάρχει ίχνος σφυρίδας. Δεν ισχύει αυτό. Υπάρχουν λίγα ψάρια σε βαθιά έως πολύ βαθιά νερά και όπως είπαμε μόνο κατά τόπους. Η σφυρίδα κατά κύριο λόγο είναι το ψάρι που ευθύνεται για την ανακάλυψη νέων ψαρότοπων. Ο κυνηγός που θέλει να πιάνει σφυρίδες συχνά, άφησε το αγαπημένο κατρακύλι των Κυκλάδων και τις μεγάλες ορατότητες και άρχισε να ψάχνεται σε φαινομενικά σκάρτα κομμάτια μέσα στη λάσπη. Έτσι μοιραία οι ψαρευτικές του επιλογές αυξήθηκαν και νέοι τόποι ανακαλύφθηκαν.
Διαβάστε στο δεύτερο μέρος: Tρόποι ανακάλυψης ψαρότοπων και σωστή διαχείριση, τεχνικές, εξοπλισμός και γευσιγνωσία.