Μια υποψία πέτρας στο βυθόμετρο έκανε το χέρι μου αυτόματα να πιάσει το όπλο, το οποίο ήταν στο πάτωμα του σκάφους και περίμενε υπομονετικά την σειρά του. Το δίωρο ψάξιμο σε έναν πονηρό κόλπο ίσως τελικά να είχε κάποιο αποτέλεσμα. Το βάθος δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλο αλλά η θολούρα που επικρατούσε στον βυθό δεν επέτρεπε ψάξιμο με πλαναρίσματα παρά μόνο με την βοήθεια του οργάνου. Στίγμα στο gps και είσοδο στο νερό. Κατά την καταδυσή μου και στα 5 μέτρα πρίν τον πάτο άρχισα να διακρίνω μια μαυρίλα πάνω στην άμμο, φτάνοντας κάτω και λίγο πιο μακριά από το φρύδι που υπήρχε (τελικά) μισοχωμένο στον βυθό ηρέμησα και άρχισα να παρατηρώ την είσοδο του φρυδιού που “κάπνιζε” από την θολούρα, σημάδι πως κάποιο ψάρι (το οποίο με αντιλήφθηκε πρώτο) καρφώθηκε βίαια στο φρύδι! Επειδή όμως αρκετά συχνά υπάρχουν πάνω από ένα ψάρια σε τέτοια κομμάτια, γύρισα το κεφάλι για να παρατηρήσω τον χώρο γύρω μου. Δύο μικρά καταπράσινα μάτια ήταν σαν να έφεγγαν μέσα στην θολούρα του νερού και ίσα που διέκρινα τις διάφανες βεντάλιες της σφυρίδας, που με παρατηρούσε δεξιά μου γεμάτη περιέργεια και τσαμπουκά που μπήκα στον χώρο της. Έκλεισα τον αγκώνα για να γυρίσω το 100αρι τουφέκι 90 μοίρες, χωρίς να ακουστούν τα λάστιχα και της έστειλα μια βέργα χωρίς πολλά - πολλά στα μούτρα, μερικά δευτερόλεπτα αργότερα άνοιγα το μουλινέ και με δυνατές πεδιλιές επέστρεφα στην επιφάνεια υπό το άγρυπνο βλέμμα του Τάσου. Αυτή λοιπόν είναι μια τυπική ιστορία που όσοι κυνηγούν σφυρίδες την έχουν ζήσει αρκετές φορές, πάμε όμως παρακάτω για να δούμε κάποιες βασικές αρχές στο κυνήγι αυτού του εκλεκτού θηράματος!
1. Φυσική κατάσταση.
Η καλύτερη που μπορούμε να επιτύχουμε μέσα στην σεζόν-πρόκειται για ένα θήραμα που θα δοκιμάσει τα οριά μας αρκετές φορές. Συχνά ψαρέματα, εάν αυτό είναι εφικτό ή αλλιώς τρέξιμο σε ένταση με μικρά διαλείμματα ακόμη και mountain bike. Ισορροπημένη διατροφή σωστός ύπνος και αποχή από το αλκοόλ. Λίγο πολύ γνωστά πράγματα στον περισσότερο κόσμο, που εάν γίνουν όπως πρέπει εκτοξεύουν τις επιδόσεις μας…
2. Γνώση του τόπου που θα κυνηγήσουμε το ψάρι.
Εάν κοιτάξουμε προσεκτικά από το google earth τις ακτές της ανατολικής Αττικής - οι οποίες ως γνωστόν κρατάνε πολλές σφυρίδες - θα παρατηρήσουμε πως έχουν ένα ιδίωμα. Είναι στη πλειοψηφία τους (το 80%) φτιαγμένες από ασβεστολιθικό πέτρωμα, το οποίο συνεχίζει μέσα στην θάλασσα και μεταμορφώνεται (λόγω διάβρωσης) στα γνωστά σε όλους μας φρύδια, το αγαπημένο σπιτικό της σφυρίδας…[Φώτο κάτω].
Η παρατήρηση λοιπόν είναι το νούμερο ένα όπλο στην εύρεση του σωστού τόπου. Η σφυρίδα αρέσκεται να ζει σε τόπο με λασπώδη πυθμένα - συνήθως το 90% των ψαριών που θα βρούμε - ενώ το υπόλοιπο 10% ζει σε μέρη βραχώδη, με πιο χοντρή άμμο. Συνήθως τα καλά κομμάτια μπορούν να βρεθούν παρατηρώντας την μορφολογία του εδάφους στην ξηρά. Θα παρατηρήσουμε λοιπόν πως μια πολύ συγκεκριμένη γεωλογική σύσταση της ξηράς, η οποία συνεχίζει και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, επιτρέπει στο ψάρι να αποικίσει με μεγάλη άνεση στον βυθό. Η σφυρίδα, όταν βρεθεί σε τέτοιους τόπους, σιγά - σιγά διαμορφώνει το σπίτι της, μιας και το μόνο της εργαλείο είναι η δυνατή ουρά της. Το ψάρι, σαν ένας υποβρύχιος τυφλοπόντικας, δημιουργεί δίνη, πετώντας έξω τον μαλακό πλέον άργιλο, λόγω νερού και μένουν μόνο τα σκληρά, κούφια μέρη του ασβεστολιθικού υποστρώματος του βυθού, τα γνωστά σε όλους μας αμμόφρυδα. Το σπίτι αυτό θα προσφέρει στην σφυρίδα, όχι μόνο ασφάλεια, αλλά κι ένα πολύ ωραίο πόστο για να καρτερέψει την λεία της, παρατηρώντας την, με τα μικρά καταπράσινα μάτια της, μέσα από την θολούρα.
3. Γνώση του όπλου που κρατάμε.
Πρέπει απλά να είναι η προέκταση του χεριού μας, να γνωρίζουμε το βεληνεκές του τέλεια και να έχει επάνω τα σωστά αξεσουάρ, ούτως ώστε να λειτουργήσει την κατάλληλη στιγμή όπως πρέπει. Ξεκινάμε λοιπόν πρώτον α) από την λαβή που θα πρέπει να έχει σκοπευτικά πρότυπα και η σκανδάλη να ακουμπάει στην πρώτη φάλαγγα του δείκτη, β) αθόρυβη σκανδάλη και μαλακή, γ) αντιγλιστρική λαβή, δ) σωστά λάστιχα, ε) βέργα ξυράφι με σωστά φτιαγμένο φτερό, στ) μουλινέ που να ανοίγει με μια κίνηση και να μην πετάει σπείρες [φώτο κάτω] και ζ) και τελευταίο σωστά κλιπαρίσματα στην πετονιά, συνδεδεμένη με σωστό σχοινί ανοιχτού χρώματος στο μουλινέ!
Tip [προσπαθήστε να έχετε όλα σας τα όπλα από την ίδια εταιρεία].
4. Σωστό εξοπλισμό και εξοικίωση με αυτόν.
Μάσκα μικρού όγκου που εφάπτεται σωστά, αναπνευστήρα που δεν τσακίζει η κάνει θόρυβο (τριξίματα), ζώνη με σωστά κιλά και ελαστική που να λύνεται εύκολα, στολή με μαλακό υλικό και με σωστή εφαρμογή, μαχαίρι που να κόβει ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ, γάντια με σωστή εφαρμογή, και το βασικότερο όλων, σωστή επιλογή carbon λεπίδας με σωστό μοντάρισμα στα πέλματα που φοράμε. Επειδή το ψάρι αυτό 9 στις 10 περιπτώσεις θα το βρούμε σε βάθη από -25 μέτρα και κάτω παίζει τεράστιο ρόλο το πέδιλο που φοράμε. Ξεκινώντας από το πέλμα θα πρέπει να εφαρμόζει τέλεια στο πόδι με λεπτό καλτσάκι [1,5-2 χιλ.] για να μην έχουμε εναλλαγές στην πεδιλιά όταν βυθιζόμαστε, λόγω της πίεσης που ασκείται στο νεοπρέν. Μετά εξίσου σημαντικό είναι το σωστό κόλλημα της λεπίδας στο πέλμα, η επίλογη της λεπίδας (S-MS-M-MH κλπ), τέλος η σωστή σχέση πέλματος - λεπίδας η οποία μπορεί πραγματικά να απογειώσει ή να χαντακώσει τα πεδιλά μας [φώτο 3]. Ψαγμένα πράγματα που για την επιλογή τους την σωστή, θα σας βοηθήσει ένας έμπειρος ψαράς αγώνων…
5. Γνώση του ίδιου του θηράματος και δη της σφυρίδας.
Εάν δεν υπάρχει η απαραίτητη εμπειρία στο κυνήγι του συγκεκριμένου ψαριού το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να συζητήσουμε με άτομα τα οποία έχουν πιάσει σίγουρα τριψήφιο αριθμό ψαριών στο ενεργητικό τους και μετά η άλλη λύση είναι η ανάγνωση άρθρων και η παρακολούθηση βίντεο. Θα προσπαθήσω να σας βάλω λίγο στην ψυχολογία της πρασινομάτας… Είναι ένα ψάρι πολύ κυρίαρχο στον χώρο του με βίαιες αντιδράσεις και υπερβολική δύναμη. Οι απρόβλεπτη πολλές φορές συμπεριφορά του το καθιστούν στις πρώτες θέσεις, όσον αφορά τα ατυχήματα από υποξία. Στο πλησίασμά του όσον αφορά το συρτό, θέλει τρομακτική ηρεμία από τον δύτη και να παρατηρεί συνεχώς τα πλευρικά του πτερύγια και την θέση του κορμιού του.
Η νευρική κίνηση στις διάφανες βεντάλιες της, που μπορεί να διαδεχθεί την ήρεμη στάση της, αλλά και η αλλαγή ύψους του κορμιού της, σε σχέση με τον πυθμένα (εάν δεν ακουμπάει σε αυτόν) είναι ενδείξεις πως ετοιμάζεται να εκτοξευτεί για αρκετά μέτρα μακριά και τότε ούτε ο… Clint Eastwood δεν προλαβαίνει να τη τουφεκίσει. Επίσης μια σοβαρή ένδειξη που έχω εντοπίσει είναι το μισάνοιχτο στόμα της, όταν μας παρατηρεί. Όταν θα το κλείσει ετοιμάζεται (για να γίνει πιο υδροδυναμικό το σχήμα της) να φύγει και έχουμε το πολύ ένα με δύο δευτερόλεπτα… Στην τρύπα τα πράγματα είναι σαφώς πιο απλά, αρκεί να τηρούμε την βασική αρχή για όλα τα μεγάλα μαύρα, χτύπημα στο κεφάλι δηλαδή και από τρύπα που χωράει να βγεί. Φυσικά δεν θα μπορούσα να παραλείψω την ύπαρξη του ζευγαριού, που να μας γνωρίζει ψαρευτικά και έτσι να μπορεί να επέμβει και να μας βοηθήσει σε όποια κατάσταση και αν βρεθούμε.
Α) ΚΥΝΗΓΙ ΣΤΑ ΜΕΣΟΝΕΡΑ
Πολλές φορές, κατά την κατάδυσή του, ο υποβρύχιος κυνηγός θα ξαφνιαστεί, βλέποντας σφυρίδες που έχουν ανέβει πιο πάνω από τον βυθό κι έχουν πλησιάσει τον δύτη για να ελέγξουν την κατάσταση. Σαν ψάρι, είναι ιδιαίτερα άγριο και κυριαρχικό στον χώρο του και εδώ ακριβώς θα ποντάρει ο ψαράς, ούτως ώστε να το φέρει νεκρό στην επιφάνεια. Εδώ η σωστή προσέγγιση, εφόσον έχουμε σβήσει πάνω στο ψάρι, δίχως να κουνάμε τα πέδιλα, είναι να φέρουμε σε οριζόντια βύθιση το σώμα μας, φτιάχνοντας ένα είδος αλεξίπτωτου, στην ήδη αρνητική μας πλευστότητα [ σκίτσο 1].
Αυτή η ήρεμη κατάδυση θα χαλαρώσει το θήραμα, που ήδη μας παρατηρεί και θα το παραπλανήσει όσον αφορά τις προθέσεις του κυνηγού. Το μακρύ κι ευθύβολο όπλο αναλαμβάνει τα περαιτέρω.
Β) ΚΑΡΤΕΡΙ
Το σημαντικότερο στοιχείο σ’ αυτήν την τεχνική, είναι το κατάλληλο τουφέκι που έχει μήκος 100-130 εκ., λάστιχα 1-4, βέργα 6,3 -7 χιλ. και λαβή κατάλληλα διαμορφωμένη για σκοπευτικές ακρότητες.
Σίγουρα μία στολή παραλλαγής θα βοηθήσει, ώστε το θήραμα να πλησιάσει κι άλλο για να κατανοήσει καλύτερα τι υπάρχει στον πάτο. Οι ήρεμες κινήσεις «αστροναύτη» επιβάλλονται, μιας και πρόκειται για πολύ νευρικό ψάρι (στα όρια της τρέλας) κι ο παραμικρός ήχος από λάστιχα - τριξίματα κλπ. μπορεί να το κάνει να εξαφανιστεί. Από κει και πέρα, όταν η Σφυρίδα μπει στο σωστό βεληνεκές, πατάμε την σκανδάλη. Εδώ θα ήθελα να σταθώ λίγο...
Υπάρχουν χιλιάδες συνδυασμοί όσον αφορά το αποτέλεσμα της σωστής διάτρησης. Η ιδανική είναι αυτή κατά την οποία μπαίνει η βέργα στο κεφάλι τουλάχιστον 30 - 40 εκ. και στο σώμα το ξεπερνάει εντελώς, με την αιχμή να ξεπροβάλει το λιγότερο 10 εκ.
Το μόνο σίγουρο είναι να μπορέσει να εκπαιδευτεί ο εγκέφαλος του κυνηγού, μέσα από την εξάσκηση σε όλες τις βολές που μπορούν να γίνουν στο ψαροτούφεκο. Χρησιμοποιώντας ορισμένες φορές ακόμα και το χέρι με το οποίο δεν γράφουμε.
Απαραίτητα για το ψάρεμά της
Γ) ΚΥΝΗΓΙ ΣΕ ΑΜΜΟΦΡΥΔΟ - ΤΡΑΓΑΝΑ - ΠΛΑΚΑ - ΠΗΓΑΔΙ
Ο άσσος στο μανίκι μας είναι ένα καλό βυθόμετρο. Αλλιώς τα πράγματα είναι δύσκολα. Ένα τέτοιο εργαλείο θα μας αποκαλύψει εύκολα τα τέσσερα παραπάνω είδη θαλαμιών.
Επιπλέον εμπόδιο στην ανεύρεση της σφυρίδας στο θαλάμι και στο χτύπημα της, εφόσον την έχουμε βρει, είναι η άμμος- βούρκος. Η θολούρα σώζει πολλές φορές τη ζωή της σφυρίδας. Εάν δεν καρφωθεί το ψάρι στην τρύπα, προσπαθούμε με ένα συρτό καρτέρι να το πάρουμε απ’ έξω. Αν μπει ήρεμα στην τρύπα, προσεγγίζουμε απ’ το πλάι με τεντωμένο όπλο και προσπαθούμε να κάνουμε πρώτα μία βολή στο προθαλάμι.
Αν τελικά η σφυρίδα μπει απότομα στη φωλιά της και σηκώσει μία μέτριας πυκνότητας θολούρα, ξαναπροσεγγίζουμε σε 15 λεπτά περίπου και κάνουμε καρτέρι στην είσοδο του θαλαμιού. Αυτή η τακτική έχει 7 φορές στις 10 θετικά αποτελέσματα. Όλα τα παραπάνω όσον αφορά το κυνήγι σε αμμόφρυδα, τραγάνες και πλάκες.
Το πηγάδι είναι μία κατηγορία από μόνο του. Εδώ, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις της τάξης του 98%, το ψάρι πρέπει να χτυπηθεί απ’ έξω. Άπαξ και χωθεί μέσα, η απίστευτης ποσότητας θολούρα - κάπνα θα μας απαγορεύσει με οποιονδήποτε τρόπο την εύρεση του ψαριού. Στην προσέγγιση γενικότερα της σφυρίδας απ’ έξω, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μία παρατήρηση που έκανα πριν από δέκα χρόνια, όταν άρχισα να κυνηγώ αυτό το είδος εντατικότερα.
Ο Τάσος Γκάρτσεβιτς σε κυνήγι σφυρίδας με το ζευγάρι του.
Η σφυρίδα, λίγο πριν εκτιναχθεί τρομαγμένη, κλείνει το μισάνοιχτο μέχρι εκείνη την στιγμή θλιμμένο στόμα της. Ο παρατηρητικός δύτης θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί αυτή την πληροφορία προς όφελος του και να ρίξει στο ψάρι την κατάλληλη στιγμή.
Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στην ασφάλειά μας, όταν χτυπάμε μία σφυρίδα από κοντινή απόσταση, μέσα στην τρύπα. Αρκετές φορές πετιέται προς το μέρος μας. Αυτή είναι μια επικίνδυνη κατάσταση, ιδιαιτέρως όταν το ψάρι έχει την βέργα μας στο κεφάλι του.
Τίποτα δεν είναι εύκολο στο ψαροτούφεκο και κανείς δεν έμαθε να ψαρεύει βλέποντας βίντεο και διαβάζοντας μόνο άρθρα, πιστέψτε όμως μπορεί να μάθει πολλά βασικά πράγματα, όπως ο σωστός εξοπλισμός, η ενδεδειγμένη τεχνική και άλλα πολλά. Το θέμα είναι στην πρώτη του συνάντηση με αυτό το ψάρι, ο κάθε νεοφώτιστος ψαροτουφεκάς να έχει μια σωστή προετοιμασία, που όταν υπάρχει ανεβαίνει και η ψυχολογία του, που είναι το πάν στην θάλασσα.
Καλές αναδύσεις φίλοι μου!